Nastoletni Wypaleni Dziadkowie

Konsekwencje palenia e-papierosów

Przyjmowanie nikotyny oraz używanie e-papierosów w pierwszej kolejności wywiera negatywny wpływ na układ krążenia, podwyższając ciśnienie krwi, usztywniając naczynia krwionośnie i zwiększając wysiłek, któremu poddawane jest serce. Używanie tego typu produktów przekłada się także na pracę oskrzeli, uszkadzając drzewo oskrzelowe oraz tkankę płucną. Naukowcy z University of California San Diego (USA) na łamach magazynu „eLife” zwracają z kolei uwagę na to, że palenie e-papierosów może negatywnie wpływać na funkcjonowanie wielu narządów – mózgu, serca, płuc czy okrężnicy.

Niestety okazuje się również, że nawet smak wybranego liquidu nie jest bez znaczenia – według testów przeprowadzanych na myszach – areozol miętowy z badanych e-papierosów sprawił, że serca myszy stały się bardziej podatne na negatywne skutki bakteryjnego zapalenia płuc, co może mieć wpływać np. na reakcję organizmu po zakażeniu się COVID-19.

Zaobserwowano także silny wpływ e-papierosów na podwyższony poziom niektórych markerów stanu zapalnego w mózgu – między innymi w rejonach powiązanych z lękami, depresją oraz uzależnieniami. W przypadku młodych ludzi, u których mózg cały czas się rozwija – nikotyna może wpływać na zdolności poznawcze, sposoby radzenia sobie z emocjami, a także może zwiększyć podatność na kolejne uzależnienia w przyszłości. Najsilniejsze efekty w mózgu, gdzie wykryto podwyższony poziom różnych markerów stanu zapalnego pogarsza w największym stopniu motywację i tzw. przetwarzanie nagrody w jądrze półleżącym a także zmiany w ekspresji genów związanych z zapaleniami. Wiąże się to bezpośrednio z przyspieszonym procesem starzenia się a więc coraz mniejszą odporność organizmu czyli większą podatność na choroby zakaźne oraz słabszą odpowiedź na szczepienia ochronne. Pogorszenie zdolności adaptacyjnych i efektywności działania układu odpornościowego wymienia się jako jedną z przyczyn zwiększonej zachorowalności i śmiertelności.

Walka z e-wiatrakami?

E-papierosy stanowią więc duże zagrożenie, zwłaszcza dla rozwijającego się organizmu. Obojętność albo nieświadomość rodziców, przyzwolenie społeczne to tylko część problemu. E-papierosy – ze względu na swój zapach, możliwość stosowania smakowych liquidów – są po prostu atrakcyjnym produktem, bardziej przystępną, estetyczną formą używania nikotyny. Jak podkreśla dr hab. n. med. Łukasz Balwicki, specjalista w dziedzinie zdrowia publicznego zajmujący się tematem e-papierosów – zróżnicowanie smakowe nowych produktów nikotynowych decyduje o dużym zainteresowaniu nimi młodzieży. Ponadto, e-papieros to kolejny elektroniczny gadżet obok smartfonów czy słuchawek bezprzewodowych, który jest „modny” i może wyróżniać młodych ludzi pośród grona znajomych.

Jak postępować?

Rodzice jednak nie muszą czuć się w tej sytuacji zupełnie bezsilni. Największym problemem jest brak świadomości samej młodzieży i deprecjonowanie zagrożenia przez dorosłych. Jak więc w takiej sytuacji postępować?

  1. Dawać dobry przykład – Rodzice sami nie powinni palić albo spróbować wyjść
    z nałogu. Nie powinno się dawać do zrozumienia dziecku, że tradycyjny papieros albo e-papieros to dobry sposób na radzenie sobie ze stresem i emocjami albo niezbędny dodatek do spotkań towarzyskich. Palenie nie powinno budzić pozytywnych skojarzeń ani też jawić się jako sposób spędzania wolnego czasu;
  2. Poszerzać świadomość – przekazywanie wiedzy o wyrobach tytoniowych
    i uświadamianie na temat skutków używania e-papierosów i papierosów tradycyjnych powinno być maturalnym elementem profilaktyki przeciw uzależnieniu. Młodzież
    w dużej mierze nie uświadamia sobie wszystkich zagrożeń związanych
    z przyjmowaniem nikotyny w takiej formie. W swoich kanałach komunikacyjnych częściej mogą spotkać się z opinią na temat niewielkiej szkodliwości e-papierosów niż rzetelną informacją na temat negatywnych skutków ich używania;
  3. Wyrażać zdecydowaną opinię – rodzice powinni mieć jednoznaczną postawę wobec wszystkich nowych form przyjmowania nikotyny. Dzieci nie powinny mieć wątpliwości, co do zdania rodziców na ten temat;
  4. Nie traktować papierosów elektronicznych jako strategii walki z „tradycyjnym” nałogiem – jak wspomniano powyżej e-papierosy mogą dostarczać znacznie więcej nikotyny niż tradycyjne papierosy. Ponadto, nie znane są jeszcze długofalowe skutki regularnego ich palenia, chociażby konsekwencji stosowania liquidów smakowych i ich wpływu na organizm.
  5. Nie tolerować obecności papierosów elektronicznych w codziennych sytuacjach
    w pomieszczeniach, na terenie placówek dydaktycznych, w środkach komunikacji miejskiej; szczególnie powinniśmy zawracać uwagę na potrzebę respektowania zakazu palenia w miejscach, w których taki zakaz obowiązuje.

To są kroki, które możemy wdrożyć już dzisiaj, aby zapobiegać uzależnieniu dzieci. Musimy mieć jednak na uwadze, że znaczna część młodych ludzi używa już e-papierosów od pewnego czasu, a część doświadcza już skutków nałogu. Oni też powinni otrzymać odpowiednie wsparcie. To najwyższy czas, żeby zacząć działać i walczyć z tym groźnym „nawykiem”, który może wpłynąć na całe życie i przekreślić plany młodych ludzi na przyszłość.